Het is geen geheim dat Tomorrowland, net als vorig jaar, hagelkanonnen klaar houdt om donderwolken te ontbinden. Toch zijn de toestellen erg controversieel. Kan een geluidskanon regen en hagel verhelpen?
Fruittelers en wijnbouwers gebruiken de toestellen al langer om hun gewassen te beschermen bij hagel en sinds vorig jaar maakt Tomorrowland er ook effectief gebruik van. Het past in een ambitieus weerplan, waar een lokale weerman op het terrein in Boom deel van uitmaakt. Die volgt de situatie minuut per minuut op de voet en de organisatie kan via borden waarschuwen voor veranderende weersomstandigheden.
Als donderwolken in aantocht zijn zou een hagelkanon de hagelvorming in buien tegengaan door met tussenpauzes secondenlang schokgolven de wolken in te sturen. Door de gigantisch luide knallen zouden volgens believers daardoor ofwel de groei van hagelstenen worden verstoord, ofwel de opbouw van de hagelwolk zelf. Tijdens het proces klinkt een geluid als een doffe donderslag.
Het prijskaartje van een hagelkannon bedraagt zo'n 30.000 euro. Voor die prijs kunnen ze maar beter werken. Toch zijn hagelkanonnen op zijn minst omstreden. Alleen al vanuit theoretisch perspectief is er reden om aan de werking van de toestellen te twijfelen. Zo is donder een veel krachtigere geluidsgolf die meestal in dezelfde stormbuien te vinden is die hagel voortbrengen. Toch lijkt dat de groei van hagelstenen hoegenaamd niet tegen te houden.
"De laatste jaren is het gebruik van activiteiten om hagel tegen te gaan, zoals kanonnen die luide knallen te produceren, weer in opmars", erkent de Wereld Metereologische Organisatie WMO. "Er is echter geen enkele wetenschappelijke basis, noch geloofwaardige hypothese die de werking van dergelijke activiteiten kan bewijzen."
Larie
Op zijn website is weerman Frank Deboosere scherp voor wie hagelkanonnen gebruikt. De weerman vindt wat Tomorrowland doet zelfs onzin. "Het inzetten van hagelkanonnen op muziekfestivals om onweer, valwinden of windhozen te voorkomen, is helemaal larie. Hagelkanonnen kunnen geen onweer verdrijven. Punt."
"Hagelkanonnen zijn voor de wetenschappelijke wereld enkel pseudowetenschap", vervolgt Deboosere. "Voor de gewone burger zijn de kanonnen bovendien bijzonder hinderlijk. Zodra er een donkere wolk arriveert, begint het ding ontzettend te knallen. Dat is niet leuk voor de buren."
Ontestbaar
Mythbusters, het wetenschappelijke programma op Discovery Channel dat mythes ontkracht of bevestigt door ze na te bootsen, wilde ook op de proef stellen of hagelkanonnen wel of niet werken. "Er is geen twijfel mogelijk: dit is een hoop onzin", vindt Mythbuster Jamie Hyneman. "Het is niet meer dan een drukgolf. Denk je dat ijsblokjes in je hand daarvan versplinteren?"
Toch konden de Mythbusters de werking van een hagelkannon op geen enkele manier testen. "De makers van de toestellen beweren dat ze de weercondities waarbij hagel zou vormen kunnen stoppen. Het is niet dat ze de bestaande hagelstenen ontbinden", zegt Adam Savage. "Dat maakt die machines voor ons compleet ontestbaar. Het feit dat zo'n hagelkanon niet te testen is, betekent volgens mij dat je er geen geld moet aan spenderen."