Bands jagen festivals op kosten

De ticketprijs van onze festivals is in het voorbije decennium vier tot vijf keer sneller gestegen dan de evolutie van de levensduurte. 

Met maar liefst 86 procent is de ticketprijs van de vijftien grootste festivals gemiddeld gestegen, sinds 2002. Dat blijkt uit een prijsvergelijking die De Standaard maakte. Alleen al om er binnen te geraken, moet de bezoeker bijna twee keer zoveel betalen als een decennium geleden.

In 2001 kostte een combiticket voor Rock Werchter bijna 66 procent minder dan vandaag. Toen betaalde de bezoeker voor drie dagen in Werchter Park in voorverkoop 88 euro. Vandaag is dat 195 euro voor vier dagen (zonder camping). Omgerekend naar de prijs per dag, wil dat zeggen dat een dagje entertainment in Werchter Park steeg van 29 euro naar bijna 49 euro. In Hasselt steeg de prijs van Pukkelpop zelfs van 26 naar 51 euro per dag.

De stijging is opvallend hoog, omdat in diezelfde periode van tien jaar de inflatie 'maar' ongeveer 27 procent steeg. Bovendien daalde de dollarkoers (waarin vooral Amerikaanse bands betaald werden) met 41 procent. Een analyse die een aantal van dergelijke gegevens verrekent, komt erop uit dat een ticket in die tien jaar, zuiver economisch bekeken, gemiddeld 15 procent duurder zou mogen geworden zijn.

Er zit dus geld in de festivalmarkt, en dynamiek. Het verschil tussen 15 en 85 procent komt voor een belangrijk stuk op het conto van de bands. De middelgrote festivals hebben hun artistiek budget, waarmee ze de gages betalen, in de voorbije tien jaar minstens verdubbeld. Voor de grootste festivals gaat het om een nog veel grotere toename, omdat de enkele échte topbands enorme gages vragen. Coldplay, dat zaterdag als headliner op Rock Werchter staat, kreeg onlangs op Pinkpop in Nederland 1,3 miljoen euro voor één optreden. En dat was niet uitzonderlijk.

Maar eigenlijk zijn de prijzen van álle bands fors gestegen, erkennen de festivals. De groepen kennen hun prijs en de vraag is, zeker in Europa maar deels ook in nieuwe markten in het Oosten, groot. Dat zorgt ervoor dat vele prijzen nog steeds stijgen. 'Kleine bands had je vroeger voor pakweg 500euro', zegt Chokri Mahassine (Pukkelpop). 'Hun prijs ligt nu tot vijftien maal hoger. Platenfirma's betalen immers geen touronkosten meer, en veel bands moeten door de crisis in de muziekindustrie uit hun concerten halen wat ze niet meer verdienen met hun cd's.'

Tegelijk klagen organisatoren dat steeds meer groepen bovenop hun gage nog allerlei eisen stellen over techniek en persoonlijk comfort, wat de prijs opdrijft. 'Vroeger betekende een deal dat alles inbegrepen was, nu komt er achteraf steeds van alles bij. Daar doe je weinig tegen', zegt Patrick Keersebilck van het Brugse Cactusfestival, dat in de afgelopen tien jaar 110 procent duurder werd.

Maar in Brugge, en op veel andere festivals, spelen ook andere factoren een rol. Zo hebben nogal wat festivals hun status opgewaardeerd door de bezoeker meer comfort, meer aankleding en betere bands aan te bieden. Niet alleen kost een topper op Cactus dit jaar vier keer meer als in 2002, de omkadering is er ook fors en professioneel uitgebouwd en het publiek wordt meer verwend.

Gratis oordopjes

Mede omdat ze in die tien jaar vaak ook exponentieel gegroeid zijn, hebben festivals immers veel extra kosten moeten maken om zich in regel te stellen met strengere reglementen op het vlak van arbeid, milieu, veiligheid, gezondheid. Zo is het veel moeilijker geworden om met vrijwilligers te werken. En dat de organisatoren straks allemaal verplicht en gratis oordopjes zullen moeten ter beschikking stellen, komt daar bovenop.

Toch ervaart het publiek de situatie niet als een probleem. De festivals boomen jaar na jaar en zeker de grootsten ervaren hoe het publiek jaagt op tickets. Pukkelpop verkocht dit keer twee maanden vroeger uit dan vorig jaar, Rock Werchter en Graspop noteren dit jaar nieuwe publieksrecords. "We komen uit een cowboytijd en nu spelen we een leidende rol in de professionele wereld van het entertainment", drukt Chokri Mahassine het uit. "Ooit gaan de mensen het niet meer willen betalen, maar voorlopig haken ze duidelijk niet af."

De wei als melkkoe?