Een tijd geleden had ik een gesprek met een vriend van me, laten we hem Johan noemen, over Social Media. Hij zei: "Wat moet je nou eigenlijk met Twitter, Facebook of Linkedin. Ik zit op Linkedin maar zie geen enkele toegevoegde waarde. Trouwens, ik weet niet eens waar ik moet beginnen, laat staan hoe ik het moet gebruiken."
Omdat hij een echt 'mensen-mens' is, en daarnaast ook behoorlijk technofoob, probeerde ik hem uit te leggen dat Social Media in feite hetzelfde is als interactie in het gewone dagelijkse leven, alleen dan extreem uitvergroot.
We gingen zitten en ik begon met vragen stellen:
Ik: Stel je voor dat je op een verjaardagsfeestje bent van een kennis, bij diegene thuis, en je kent geen van de andere aanwezigen. Hoe gedraag je je? Wat is het eerste dat je doet als je daar aankomt?
Johan: Hm, ik zou allereerst zoeken naar de persoon die me heeft uitgenodigd.
Ik: Lijkt me een goed idee, en meestal is diegene druk bezig in de keuken en krijg je het 'ga maar vast zitten, ik kom eraan!' bericht. Wat nu?
Johan: Oh, dan zou ik rondkijken of ik geen andere bekenden zou zien.
Ik: Leuk geprobeerd, maar je kent verder niemand?
Johan: Dan zou ik een rondje maken, handen schudden, ergens bij gaan zitten en luisteren waar het gesprek over gaat. Beetje proberen aansluiting te vinden en me mengen in de discussie als ik iets nuttigs te melden heb.
Ik: Ok, dat klinkt logisch. Zie je al een overeenkomst met Social Media?
Johan: Huh?
Ik: Laat me het makkelijker voor je maken: stel je voor dat je onder de gegeven omstandigheden binnenkomt, in die kamer met allemaal onbekende mensen, direct op de eerst de beste stoel springt en roept: "we hebben vandaag ons nieuwe product gelanceerd, wie wil het proberen, ik geeft 25% korting". Wat verwacht je voor reacties?
Johan: (Lacht) nou ik denk dat ik mijn kennis in elk geval in verlegenheid breng, en verder zou ik mezelf er niet zo gemakkelijk bij voelen. Denk trouwens de andere aanwezigen ook niet.
Tot zover het gesprek, ik denk dat inmiddels de strekking wel duidelijk is. Zoals ik al eerder aangaf: Social Media is vergelijkbaar met sociale interactie in het dagelijkse leven, alleen extreem uitvergroot. Een gigantisch groot feest, met dezelfde sociale regels. Vaak is dat niet zo duidelijk, omdat je de mensen waar je mee interacteert niet direct ziet en het daardoor anoniem overkomt. Maar de sociale patronen bestaan nog steeds.
Laten we even teruggaan naar het feestje, en een paar scenario's verzinnen:
- Iemand komt binnen, loopt meteen naar het meest ver weg gelegen tafeltje, pakt drinken en gaat zitten. Zegt de hele avond geen woord en is alweer vroeg vertrokken.
- Een andere vriend komt binnen, en praat gezellig mee, misschien iets te gezellig... Herken je dat, die mensen die te weinig luisteren en constant over zichzelf praten? Tijdens het gesprek merk je wellicht dat er steeds mensen een drankje gaan halen en toevallig ergens op de weg terug blijven steken in een ander gesprek...
- Dan komt de blijkbaar populaire vriend binnen. Hij lacht, begroet iedereen, maakt overal kort een persoonlijk praatje. Lijkt iedereen goed te kennen. Als hij met jou kennis maakt merkt hij op dat hij je nooit eerder heeft gezien, vraagt naar de link met de jarige. Daarna maakt hij bliksemsnel de connectie met een andere kennis. Hij introduceert jullie aan elkaar met de mededeling dat jullie vakgenoten zijn.
Op Social Media zijn, net als in het dagelijkse leven allerlei vormen van interactie gaande:
- jezelf introduceren aan onbekende mensen
- een bijdrage leveren aan een reeds gestart gesprek
- zelf een gesprek opstarten
- een gesprek gaande houden
- iemand om een gunst vragen
- iemand een gunst bewijzen
- onderhouden van lange termijn relaties
- etc.
Kennen we dit in het dagelijkse leven niet als elementaire sociale vaardigheden? Precies zoals in het dagelijks leven mensen zich sociaal onwenselijk gedragen doen ze dat ook op Social Media.
Neem nog even het voorbeeld van onze drie scenario's: stel je voor dat ons 'muurbloempje', de 'betweter', of de 'populaire vriend' op enig moment op de stoel zou klimmen en de nieuwe product lancering aankondigde. Wat zou er gebeuren? Wie verwacht je zal er, sociaal gesproken, het meest effectief zijn?
Terug naar Johan. Na ons gesprek zei hij: "Ik zal er nog eens over nadenken. Nu begrijp ik waarom Social Media voor mij niet werkt: ik steek er geen energie in. Geen wonder dat er niets gebeurt als ik me niet 'in het feestgedruis' begeef..."
Als je de meest elementaire vaardigheden beheerst (en die beheersen we allemaal, toch ... ?) is Social Media helemaal niet zo ingewikkeld. Blijf gewoon jezelf!
