Heb je ooit de uitdrukking 'een zee van mensen' gehoord? Een baanbrekend onderzoek heeft uitgewezen dat deze veelgebruikte metafoor wetenschappelijk gezien wellicht nauwkeuriger is dan eerder werd gedacht.
Onderzoekers hebben ontdekt dat bij hoge dichtheid mensenmassa's zich gedragen als vloeistoffen en rimpelachtige bewegingen maken. Dit kan grote gevolgen hebben voor de veiligheid tijdens evenementen.
De studie: menigten als vloeistoffen
Een Spaans onderzoeksteam onder leiding van Prof. Denis Bartolo observeerde de bewegingen van dichte menigten op het San Fermín-festival in Pamplona, Spanje. Gedurende vier jaar registreerden ze duizenden festivalgangers op een plein van 50 bij 20 meter met behulp van geavanceerde computer-vision-technieken. Hun bevindingen waren opvallend: toen de menigtedichtheid meer dan zes mensen per vierkante meter bedroeg, vonden er elke 18 seconden bewegingen plaats in gesynchroniseerde, golfachtige patronen - vergelijkbaar met rimpelingen in water.
De onderzoekers identificeerden een duidelijke drempel door de volle menigte als een vloeistof te behandelen in hun wiskundige modellen. Bij negen mensen per vierkante meter begonnen groepen van enkele honderden mensen in harmonie te verschuiven, niet door externe druk, maar als het natuurlijke, zelforganiserende gedrag van de menigte.
Implicaties voor de veiligheid van evenementen
Deze ontdekking heeft grote implicaties voor organisatoren en locatiemanagers. Dichte menigten zijn niet alleen onvoorspelbare massa's mensen; ze volgen principes van vloeistofdynamica die bestudeerd en waarop geanticipeerd kan worden. Inzicht in deze patronen kan helpen bij het verbeteren van crowd management-strategieën en het minimaliseren van de risico's die gepaard gaan met overbevolking, zoals verplettering en stampedes.
Het team vergeleek hun bevindingen met beelden van de tragedie van de Love Parade in Duisburg in 2010 in Duitsland, waarbij 21 mensen omkwamen en honderden gewond raakten door een ongecontroleerde toestroom van mensenmassa's. Dezelfde 18 seconden durende oscillaties werden waargenomen bij die ramp, wat het idee versterkte dat extreme drukte van nature leidt tot ritmische golven van beweging. Het herkennen van deze patronen in realtime zou beveiligingsteams kunnen helpen preventieve maatregelen te nemen om gevaarlijke situaties te voorkomen.
Naarmate het onderzoek vordert, zullen eventplanners meer datagedreven inzichten hebben om veiligere omgevingen te creëren. Nu festivals, concerten en sportevenementen steeds grotere menigten trekken, kan het benutten van wetenschappelijke bevindingen als deze een game-changer zijn in het voorkomen van rampen die verband houden met menigten.
Bron: Photo: iStockPhoto